bölmek
Turkish
Etymology
From Ottoman Turkish بولمك (bölmek, “to divide, separate”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (böl-, “to separate”), from Proto-Turkic *bȫl- (“to divide, separate, distinguish[1]”).[2]
Cognate with Old Turkic 𐰋𐰃𐰠𐰾𐰼 (b²il²s²r² /bölser/, “if one (tries to) distinguish between[1]”), Karakhanid [script needed] (bölükmēk, “to be split into groups”), Azerbaijani bölmək (“to divide, split”), Bashkir бүлеү (bülew, “to divide”), Chagatai [script needed] (bölmek, “to divide, distribute, separate”), Chuvash пӳлме (pülme, “to break, interrupt”), Kazakh бөлу (bölu, “to divide”), Khakas пӧлерге (“to divide”), Kipchak [Arabic needed] (böl-, “to set apart”), Kyrgyz бөлүү (bölüü, “to divide”), Southern Altai бӧли (böli, “to divide”), Tatar бүлү (bülü, “to divide”), Lua error in Module:utilities at line 142: attempt to perform arithmetic on local 'h' (a nil value), Uyghur بۆلمەك (bölmek, “to divide”), Uzbek boʻlmoq (“to divide”).
Verb
bölmek (third-person singular simple present böler)
- (transitive) to divide, split, separate
- (transitive) to parcel out, portion
- (transitive, arithmetic) to divide
- (transitive) to break, interrupt
Conjugation
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | Lua error in Module:utilities at line 142: attempt to perform arithmetic on local 'h' (a nil value) | |||||||
| impersonal participle | imperfective | bölen | ||||||
| perfective | bölmüş | |||||||
| prospective | bölecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | böldüğüm | böldüğün | böldüğü | böldüğümüz | böldüğünüz | böldükleri | |
| prospective | böleceğim | böleceğin | böleceği | böleceğimiz | böleceğiniz | bölecekleri | ||
| verbal noun | bölme | |||||||
| way of doing | bölüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | bölerim | bölersin | böler | böleriz | bölersiniz | bölerler |
| imperfective | bölüyorum | bölüyorsun | bölüyor | bölüyoruz | bölüyorsunuz | bölüyorlar | ||
| past | perfective | böldüm | böldün | böldü | böldük | böldünüz | böldüler | |
| imperfective | bölüyordum | bölüyordun | bölüyordu | bölüyorduk | bölüyordunuz | bölüyorlardı (or bölüyordular) | ||
| future | böleceğim | böleceksin | bölecek | böleceğiz | böleceksiniz | bölecekler | ||
| inferential | perfective | bölmişim | bölmişsin | bölmiş | bölmişiz | bölmişsinüz | bölmişler | |
| aorist | bölermişim | bölermişsin | bölermiş | bölermişiz | bölermişsiniz | bölerlermiş (or bölermişlar) | ||
| imperfective | bölüyormuşum | bölüyormuşsun | bölüyormuş | bölüyormuşuz | bölüyormuşsunuz | bölüyorlarmış | ||
| conditional | simple | bölsem | bölsen | bölse | bölsek | bölseniz | bölseler | |
| perfective | bölseydim | bölseydin | bölseydi | bölseydik | bölseydiniz | bölseydiler | ||
| optative | böleyim | bölesin | böle | bölelim | bölesiniz | böleler | ||
| progressive | bölmekteyim | bölmektesin | bölmekte | bölmekteyiz | bölmektesiniz | bölmekteler | ||
| necessitative | bölmeliyim | bölmelisin | bölmeli | bölmeliyiz | bölmelisiniz | bölmeliler | ||
| imperative | böl | bölsün | bölün | bölsünler | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | böler miyim? | böler misin? | böler mi? | böler miyiz? | böler misiniz? | bölerler mi? |
| imperfective | bölüyor muyum? | bölüyor musun? | bölüyor mu? | bölüyor muyuz? | bölüyor musunuz? | bölüyorlar mı? | ||
| past | perfective | böldüm mü? | böldün mü? | böldü mü? | böldük mü? | böldünüz mü? | böldüler mi? | |
| imperfective | bölüyor muydum? | bölüyor muydun? | bölüyor muydu? | bölüyor muyduk? | bölüyor muydunuz? | bölüyorlar mıydı? | ||
| future | bölecek miyim? | bölecek misin? | bölecek mi? | bölecek miyiz? | bölecek misiniz? | bölecekler mi? | ||
| inferential | perfective | bölmüş müyüm? | bölmüş müsün? | bölmüş mü? | bölmüş müyüz? | bölmüş müsünüz? | bölmüşler mi? | |
| aorist | böler miymüşim? | böler miymüşsin? | böler miymüş? | böler miymüşiz? | böler miymüşsiniz? | bölerler miymiş? | ||
| imperfective | bölüyor muymuşum? | bölüyor muymuşsun? | bölüyor muymuş? | bölüyor muymuşuz? | bölüyor muymuşsunuz? | bölüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | bölsem mi? | bölsen mi? | bölse mi? | bölsek mi? | bölseniz mi? | bölseler mi? | |
| perfective | bölse miydim? | bölse miydin? | bölse miydi? | bölse miydik? | bölse miydiniz? | bölseler miydi? | ||
| progressive | bölmekte miyim? | bölmekte misin? | bölmekte mi? | bölmekte miyiz? | bölmekte misiniz? | bölmekteler mi? | ||
| necessitative | bölmeli miyim? | bölmeli misin? | bölmeli mi? | bölmeli miyiz? | bölmeli misiniz? | bölmeliler mi? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | bölmemek | |||||||
| impersonal participle | imperfective | bölmeyen | ||||||
| perfective | bölmemiş | |||||||
| prospective | bölmeyecek | |||||||
| personal participle | non-prospective | bölmediğim | bölmediğin | bölmediği | bölmediğimiz | bölmediğiniz | bölmedikleri | |
| prospective | bölmeyeceğim | bölmeyeceğin | bölmeyeceği | bölmeyeceğimiz | bölmeyeceğiniz | bölmeyecekleri | ||
| verbal noun | bölmeme | |||||||
| way of doing | bölmeyüş | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | bölmem | bölmezsin | bölmez | bölmeyiz | bölmezsiniz | bölmezler |
| imperfective | bölmüyorum | bölmüyorsun | bölmüyor | bölmüyoruz | bölmüyorsunuz | bölmüyorlar | ||
| past | perfective | bölmedim | bölmedin | bölmedi | bölmedik | bölmediniz | bölmediler | |
| imperfective | bölmüyordum | bölmüyordun | bölmüyordu | bölmüyorduk | bölmüyordunuz | bölmüyorlardı | ||
| future | bölmeyeceğim | bölmeyeceksin | bölmeyecek | bölmeyeceğiz | bölmeyeceksiniz | bölmeyecekler | ||
| inferential | perfective | bölmemişim | bölmemişsin | bölmemiş | bölmemişiz | bölmemişsiniz | bölmemişler | |
| aorist | bölmezmişim | bölmezmişsin | bölmezmiş | bölmezmişiz | bölmezmişsiniz | bölmezlermiş | ||
| imperfective | bölmüyormuşum | bölmüyormuşsun | bölmüyormuş | bölmüyormuşuz | bölmüyormuşsunuz | bölmüyorlarmış | ||
| conditional | simple | bölmesem | bölmesen | bölmese | bölmesek | bölmeseniz | bölmeseler | |
| perfective | bölmeseydim | bölmeseydin | bölmeseydi | bölmeseydik | bölmeseydiniz | bölmeseydiler | ||
| optative | bölmeyeyim | bölmeyesin | bölmeye | bölmeyelim | bölmeyesiniz | bölmeyeler | ||
| progressive | bölmemekteyim | bölmemektesin | bölmemekte | bölmemekteyiz | bölmemektesiniz | bölmemekteler | ||
| necessitative | bölmemeliyim | bölmemelisin | bölmemeli | bölmemeliyiz | bölmemelisiniz | bölmemeliler | ||
| imperative | bölme | bölmesin | bölmeyin | bölmesinler | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | bölmez miyim? | bölmez misin? | bölmez mi? | bölmez miyiz? | bölmez misiniz? | bölmezler mi? |
| imperfective | bölmüyor muyum? | bölmüyor musun? | bölmüyor mu? | bölmüyor muyuz? | bölmüyor musunuz? | bölmüyorlar mı? | ||
| past | perfective | bölmedim mi? | bölmedin mi? | bölmedi mi? | bölmedik mi? | bölmediniz mi? | bölmediler mi? | |
| imperfective | bölmüyor muydum? | bölmüyor muydun? | bölmüyor muydu? | bölmüyor muyduk? | bölmüyor muydunuz? | bölmüyorlar mıydı? | ||
| future | bölmeyecek miyim? | bölmeyecek misin? | bölmeyecek mi? | bölmeyecek miyiz? | bölmeyecek misiniz? | bölmeyecekler mi? | ||
| inferential | perfective | bölmemiş miyim? | bölmemiş misin? | bölmemiş mi? | bölmemiş miyiz? | bölmemiş misiniz? | bölmemişler mi? | |
| aorist | bölmez miymişim? | bölmez miymişsin? | bölmez miymiş? | bölmez miymişiz? | bölmez miymişsiniz? | bölmezler miymiş? | ||
| imperfective | bölmüyor muymuşum? | bölmüyor muymuşsun? | bölmüyor muymuş? | bölmüyor muymuşuz? | bölmüyor muymuşsunuz? | bölmüyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | bölmesem mi? | bölmesen mi? | bölmese mi? | bölmesek mi? | bölmeseniz mi? | bölmeseler mi? | |
| perfective | bölmese miydim? | bölmese miydin? | bölmese miydi? | bölmese miydik? | bölmese miydiniz? | bölmeseler miydi? | ||
| progressive | bölmemekte miyim? | bölmemekte misin? | bölmemekte mi? | bölmemekte miyiz? | bölmemekte misiniz? | bölmemekteler mi? | ||
| necessitative | bölmemeli miyim? | bölmemeli misin? | bölmemeli mi? | bölmemeli miyiz? | bölmemeli misiniz? | bölmemeliler mi? | ||
Derived terms
- bölü
- bölüt
Related terms
References
- Clauson, Gerard (1972), “böl-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 332
- Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*bȫl-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill