członek

See also: człōnek

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *čelnъkъ, from *čelnъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /t͡ʃʲɫɔ(ː)nɛk/
  • IPA(key): (15th CE) /t͡ʃʲɫɔnɛk/, /t͡ʃʲɫonɛk/

Noun

członek m

  1. (anatomy) body part
    • 1874-1891 [1444], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIII, page 304:
      *Sklanczienie czlonky, stawy pieluchami sukiennimi... obvianszala membra pannis involuta virgo alligat
      [Sklęczene członki, stawy pieluchami sukiennymi... obwiązała membra pannis involuta virgo alligat]
    1. part of one's finger
      • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 57:
        Vthnaly mu *kabalyecz palcza, czo nye gyesth czaly czlonek..., tho nye gyesth ochromyenye..., ale gdyby komu vczyatho czaly czlonek sz palcza..., tho zowyemy chromothą
        [Utnąli mu kawalec palca, co nie jest cały członek..., to nie jest ochromienie... Ale gdyby komu ucięto cały członek z palca..., to zowiemy chromotą]
  2. component or element of one's psyche
    • Beginning of the 15th century, Kazania gnieźnieńskie, page 174a:
      Xpc na ('nie') chczal gest byl cloueka stvorzycz s pouetrza tegodla, abycz on ne bil pyszny, tescy go on na chczal sz ogna stvorzicz, abicz on ne bil gneflyvy, any s vod[z]y, isbicz on ne bil necisthy, allecz gest gy on szeme byl stworzil pres to, isbicz on byl skromny... A ticz fszythky clonky mal gest byl f szobe sfwøthy Bartlomeg dzerszøcz naukø sfvøthe ew[angeli]e
      [Kryst nie chciał jest był człowieka stworzyć z powietrza tegodla, abyć on nie był pyszny, teżci go on nie chciał z ognia stworzyć, abyć on nie był gniewliwy, ani z wody, iżbyć on nie był nieczysty. Aleć jest ji on z ziemie był stworzył przezto, iżbyć on był skromny... A tyć wszytki członki miał jest był w sobie święty Bartłomiej, dzierżąc naukę święte ew[anjeli]je]
  3. point; paragraph; article
    • Spowiedź powszechna - Confessio generalis, page 1:
      Szpowadami szø..., yszeszmi szgrzeszili we dwnaczcze czloncow chrzeszczianszkey wary
      [Spowiadamy się..., iżesmy zgrzeszyli we dwunaćcie członkow chrześcijańskiej wiary]
    • 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 3:
      Nyekthore wyąnthpyenye o dzeszanczynach i o gynsych czlonkoch nyszey popyszanych (super decimis et aliis articulis inferius contentis) bilo szą... porvszylo
      [Niektore wątpienie o dziesięcinach i o jinszych członkoch niżej popisanych (super decimis et aliis articulis inferius contentis) było się... poruszyło]

Derived terms

noun
  • posromny członek

Descendants

  • Masurian: cłónek
  • Polish: członek
  • Silesian: człōnek

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish członek.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈt͡ʂwɔ.nɛk/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈt͡ʂɫɔ.nɛk/, /ˈt͡ʂɫo.nɛk/
  • (file)
  • Rhymes: -ɔnɛk
  • Syllabification: czło‧nek

Noun

członek m pers (diminutive członeczek, feminine członkini, neuter człończe, related adjective członkowski)

  1. member (one who belongs to a group)
    Synonym: stowarzyszony

Declension

Derived terms

nouns

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), członek is one of the most used words in Polish, appearing 10 times in scientific texts, 144 times in news, 55 times in essays, 7 times in fiction, and 2 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 218 times, making it the 254th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

Noun

członek m inan

  1. (chiefly in the plural, literary, anatomy) member; limb (arm or leg of a person or animal)
  2. (euphemistic) member (male sex organ)
    Synonyms: see Thesaurus:prącie
  3. (Middle Polish) body part
  4. (Middle Polish, in the plural) body (collection of parts constituting an organism)
    Synonym: ciało
  5. (Middle Polish, anatomy) joint (part of a digit)
    Synonym: staw
  6. (Middle Polish, anatomy) organ
    Synonym: narząd
  7. (Middle Polish) member (part of a whole)
    Synonyms: część, kawałek
    1. (Middle Polish, Christianity) article of faith
    2. (Middle Polish, law) article, point (part of a law or legal act)
  8. (Middle Polish, botany) elbow (annular thickening on reed or stalk, ; where branches or shoots fork; sections, parts of the plant contained between these forks or elbows)
    (Middle Polish) member; Further details are uncertain.
    • 1528, J. Murmelius, Dictionarius, page 48:
      Membrum. Cżłonek.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 215a:
      Membro, Stáwiam weſpołek członki.
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 100a:
      Artus ‒ Tzłonki.
    • 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 100a:
      Articularis ‒ członkom przinalezacy.

Declension

References

  1. Ida Kurcz (1990), członek”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków; Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 62

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.