ауыҙ

From Proto-Turkic *agïŕ (“mouth”).

Cognate with Old Turkic 𐰍𐰕‎ (aɣïz, “mouth”), Khakas, Shor, Tuvan аас (aas), Southern Altai оос (oos), Kyrgyz ооз (ooz), Kazakh ауыз (auyz), Karachay-Balkar аууз (awuz), Kumyk авуз (awuz), Nogai, Tatar авыз (awız), Uzbek ogʻiz, Azerbaijani, Crimean Tatar, Turkish ağız, Gagauz aaz, Turkmen agyz (“mouth”) etc.

• IPA^(key): [ɑˈwɯ̞ð]
• Hyphenation: а‧уыҙ

ауыҙ • (awıð)

1. (anatomy) mouth

   Ауыҙы ни әйткәнде ҡолағы ишетмәй.

   Awıðı ni äytkände qolağı işetmäy.

   (One's) ears do not hear what (his) mouth utters.

   Муйнаҡ, ауыҙына һөйәк ҡабып, күперҙән үтеп бара ине.

   Muynaq, awıðına höyäk qabıp, küperðän ütep bara ine.

   Muynaq (a dog's name) was passing a ]bridge with a bone in its mouth.

   Бар мәғлүмәт тере шаһиттар ауыҙынан яҙып алынған.

   Bar mäğlümät tere şahittar awıðınan yaðıp alınğan.

   All information has been recorded from the mouths of living witnesses.

   • Ural-batyr (Bashkir folk epic):

   Һомай ҡош тунын кейеп шундуҡ осоп килгән ти // Үле ятҡан Уралдың ауыҙынан үпкән, ти.

   Homay qoş tunın keyep şunduq osop kilgän ti // Üle yatqan Uraldıŋ awıðınan üpkän, ti.

   The bird Umay donned her coat, immediately came flying, (and) kissed Ural, who was lying dead, on his mouth.

2. mouth; maw, jaws (of an animal, reptile or fish)

   Муйнаҡ, ауыҙына һөйәк ҡабып, күперҙән үтеп бара ине.

   Muynaq, awıðına höyäk qabıp, küperðän ütep bara ine.

   Muynaq (the dog's name) was crossing a bridge with a bone in its mouth.

3. inlet, opening, orifice

   Мәмерйә ауыҙы.

   Mämeryä awıðı.

   The entrance to the cave.

4. gorge, throat, neck (of a vessel)
5. muzzle, barrel (of fire weapon)
6. (figurative) oral source

   Бар мәғлүмәт тере шаһиттар ауыҙынан яҙып алған.

   Bar mäğlümät tere şahittar awıðınan yaðıp alğan.

   All information has been recorded from the mouths of living witnesses.